Kediler binlerce yıldır insan yaşamının bir parçası. O kadar uzun zamandır bizimle birlikteler ki artık ilk olarak nereden geldiklerini düşünmüyoruz bile. Elbette ortaya çıktıkları bir yer var ve dünyanın her yanından araştırmacılar evcil kedilerin heyecan verici tarihini araştırıyor. Karakterlerini bildiğimiz için şaşırtıcı olmayan şekilde, kedilerin kaderleri üzerinde doğa kadar kendilerinin de çok büyük payı var ve bu bizim için iyi bir şey. Kedi dostlarımızın yakınımızda olmadığı bir hayat düşünülemez bile.
Dünyadaki tüm evcil kedilerin ataları Bereketli Hilal’deki 5 soya kadar takip edilebiliyor
Bilim insanları 979 vahşi ve evcil kedinin DNA’sını inceledi ve şaşırtıcı şekilde birbirlerinden çok farklı olmadıklarını keşfetti. Bugün bildiğimiz tüm evcil kedi cinsleri sadece beş soydan geliyor: Orta Doğu yaban kedisi, Orta Asya yaban kedisi, Sahraaltı Afrika yaban kedisi ve Çin çöl kedisi. Bu ilk kediler Doğu Akdeniz’den Basra Körfezi’ne uzanan, Bereketli Hilal olarak adlandırılan bölgede yaşadı.
Araştırmada yer alan bilim insanlarından Carlos Driscoll, “Araştırmamız tüm kedilerin ilk atalarının başka hiçbir yerde değil sadece Bereketli Hilal’de evcilleştiğini, burada evcilleştikten sonra insanlar tarafından başka yerlere götürüldüklerini kanıtlıyor.” diyor.
Guardian gazetesindeki bir habere göre, bugün bildiğimiz evcil kediler yabani atalarından farklılaşmaya 130.000 yıl önce başladı ancak soyları 12.500 yıl öncesine kadar takip edilebiliyor. Kediler daha vahşi kuzenleriyle bir şekilde bağlantılı olsalar da, kaplan, aslan gibi büyük kedilerden çok uzun zaman önce farklılaştılar.
Diğer evcil hayvanların aksine, kediler kendi kendilerini evcilleştirdi. Kedilerin karakterlerini düşününce, şaşırmadık değil mi?
Kedilerin bir şeyi istemediklerinde neredeyse asla yapmadıklarını biliyoruz ve bu irade ilk evcilleşmeye başladıklarında da söz konusuydu. Kediler insanlarla birlikte yaşamaya başladı çünkü fareler ve haşereler insanların ekinlerine geliyordu. Doğal olarak, insanlar kedilerin bu canlıları yiyecek olarak tükettiklerini, böylece ekinlerden uzaklaştırdığını fark etti ve kasten kedilerin kendileriyle birlikte yaşamalarına engel olmadı.
Çok faydalı oldukları görülünce insanlar kedileri Bereketli Hilal’den alıp dünyanın başka yerlerine de götürmeye başladı. Kediler de bu karşılıklı çıkar ilişkisinden memnundu ve devam ettirdiler.
Mısır kedilerinin soyu modern kedilere hakim oldu
Antik Mısırlılar kedilere çok değer veriyordu. Kedi başlı tanrıça Bastet çok seviliyordu ve Antik Mısır’da bir kediyi öldürmenin cezası idamdı. Mısırlılar kedileri evcil hayvan olarak yanlarında da bulundurdular. Öyle görünüyor ki bu Mısırlı kedilerin soyu günümüzdeki evcil kedilerin genetiğine büyük oranda hakim oldu.
Bilim insanları Mısır kedilerinin daha cana yakın, sosyal ve uysal olmaları nedeniyle daha çok değer gördüğünü ve bu yüzden evcil kedi olarak tercih edildiklerini tahmin ediyor.
Kediler bizimle birlikte yaşamayı seçtiği ve bu şekilde evrimleştiği için mutluyuz. Bu dik başlı dostlarımız olmadan ne yapardık?